Yüksek Lisans Tezi Nasıl Yazılır?

Yüksek lisans sürecinde, bilime katkı sağlayacak, özgün bir tez yazmak son derece mühimdir. Öğrenciler, araştırma yapma kabiliyeti kazanmak ve bilim dünyasına katkı sağlamak gibi hedeflerle söz konusu akademik çalışmayı gerçekleştirir. Yüksek lisans tezi yazma sürecinde, birtakım yenilikler getirmek ve yapılan çalışmalardan elde edilen sonuçlara göre yeni yaptırımlarda bulunmak amaçlanır. Öğrenci; yüksek lisans tezi yazarken akademik düşünme becerisini geliştirir, problem çözme yeteneğini pekiştirir ve bilgisini derinleştirerek uzmanlık alanına katkıda bulunma potansiyelini gösterir. Yüksek lisans tezi yazmak zorlu bir süreç olsa da sabırlı ve özverili bir şekilde çalışıldığı sürece başarılı sonuçlar elde etmek mümkündür. Bu yazıda, “Yüksek lisans tezi nasıl yazılır?” sorusuna dair bilinmesi gereken tüm detayları görebilirsiniz.

Adım Adım Yüksek Lisans Tezi Nasıl Yazılır?

Mühendislik, sağlık bilimleri, güzel sanatlar ve daha birçok farklı disiplinde yüksek lisans programına devam edenler, yüksek lisans tezlerini bitirmek zorundadır. Öğrenciler, yüksek lisans tez yazımı sürecinde genellikle danışmanla çalışır. Bu sayede belirlenen konuya odaklanarak araştırma yapma şansına sahip olurlar.

Akademik danışman, bilgi birikimlerini ve becerilerini öğrenciye aktararak süreci başarılı bir şekilde atlatmasına katkıda bulunur. Yüksek lisans tezi yazımının tamamlanmasının ardından savunma kısmına geçilir. Öğrenci, yapmış olduğu araştırmayı ve elde ettiği bulguları jüri önünde sunar.

Yüksek lisans tezi yazmak isteyenler ilk olarak akademik literatüre katkı sağlayacak türden yeni ve özgün bir konu seçmelidir. Yüksek lisans tez yazım sürecinde sistematik bir yaklaşım izlemek ve tüm bölümlere eksiksiz bir şekilde yer vermek şarttır. Bunun yanı sıra yüksek lisans tezlerinin anlaşılır olması için akıcı bir dil kullanılmalıdır. Kaynakça düzenlemesi esnasında akademik standartlara uygun olarak hareket edilmelidir. Yüksek lisans tezi bittikten sonra başka bir akademisyen ve araştırmacıdan geri bildirim almak şarttır. Bu sayede yapılan çalışmanın eksiklerini görmek ve onu geliştirmek mümkün hale gelir.

[widget-130]

Yüksek Lisans Tez Konuları Belirleme

Yüksek lisans tez konuları belirleme, bitirme projesi hazırlamanın en önemli kısmıdır. Öğrenci; merak duyduğu, ilgi alanına hitap eden, akademik anlamda gelişimini olumlu etkileyecek türden özgün bir konu belirlemelidir. Aynı zamanda çalışmanın amacı da göz önünde bulundurulmalıdır.

Öğrenci, yüksek lisans tezleri içinde üzerinde çalışmaktan keyif alabileceği, literatüre ve alana katkı sağlayacak, kaynaklara erişim konusunda sorun yaşatmayacak bir konu seçmelidir. Bunun yanı sıra tez danışmanının rehberliğinden ve desteğinden yararlanabilmek adına onun ilgi alanına ve uzmanlığına uygun tercihler gerçekleştirilmelidir. Yüksek lisans tez konuları belirleme sürecinde dikkat edilmesi gereken hususlar;

• Kaynakların yeterlilik seviyesi,
• Çalışma sonucunda saptanacak olan vaka araştırması,
• Konunun YÖK sisteminde birebir var olması,
• Alana uygunluk,
• Doktora hedefleyenler için ileriye yönelik bir konu belirleme olarak özetlenebilir.

Öğrenci, belirli bir konuyla ilgili kapsamlı bir şekilde tez yazacaksa sadece akademik gereksinimleri karşılamakla yetinmemelidir. Profesyonel olarak ilgilendiği alanla ilgili bakış açısını geliştirmeyi de hedeflemelidir. Farklı bir deyişle öğrenci, yüksek lisans tez yazım sürecinde mezuniyet sonrasını da düşünmelidir. Mesleki geleceğiyle ilgili bir tez konusu seçen, kendisini işverenlere daha iyi bir şekilde tanıtan kişi, uzun vadede daha başarılı sonuçlar elde eder. Bunu yaparken danışmanın tecrübesinden yararlanmak ve ondan rehberlik istemek de önemlidir.

Öğrenci, seçmeyi düşündüğü yüksek lisans tez konularının listesini hazırlamalıdır. Bunu danışmanla paylaşmalı, ona ilgisinin ve bakış açısının ne olduğunu da en doğru şekilde aktarmalıdır. Araştırılabilir, amacı net, özgün, okuyucu kitlesinin ilgisini çekecek yüksek lisans tezi konusu belirlendiği takdirde süreç çok daha olumlu bir şekilde ilerler.

Yüksek Lisans Tezi İçindekiler Oluşturma

Yüksek lisans tezlerinde konunun belirlenmesinin ardından tezin içindekiler bölümü oluşturulmalıdır. Bu aşamada yazım kılavuzunda yer alan maddeler dikkate alınmalıdır. Tüm tezlerde; giriş, gelişme, araştırma ve sonuç kısımları muhakkak bulunur. Bunun yanı sıra literatür için oluşturulacak içindekiler bölümünde, ana ve alt başlıklara yer verilir. Bunu yaparken de konudan sapmadan araştırma yapmak ve kaynak yeterliliği gibi hususlar dikkate alınmalıdır. Referans olması açısından yüksek lisans tez örneklerinden, makalelerden ve kitaplardan faydalanılır.

Özgünlük, yüksek lisans tezinin olmazsa olmaz detayları arasındadır. İçindekiler kısmını oluştururken orijinal başlıklar bulmak için literatürde yer alan konuların içeriği incelenmelidir. Bilhassa yabancı kaynaklar dikkate alındığı takdirde çok daha başarılı sonuçlar alınır.

Yüksek lisans tezi yazanlar, gereğinden fazla alt başlığa yer verdikleri takdirde ana hatları oluşturma ve çerçeveyi sağlama konusunda sorun yaşar. Danışman hocalar, üç ve dörtten fazlasına ihtiyaç olmadığını dile getirmektedir. Yüksek lisans tezlerinin ana başlığı ise okuyucunun dikkatini çekecek nitelikte olmalıdır. Araştırmanın içeriğini sadece birkaç kelimeyle özetlemelidir. Özellikleriyle diğer yüksek lisans tez örneklerinden ayrılmalı, kısa ve öz olmalıdır. Karmaşık ifadelerden, gereksiz detaylardan ve genellemelerden kesinlikle kaçınılmalıdır. En çok 10-12 kelime olmalıdır.

Yüksek Lisans Tezi Kaynak Araştırması

Yüksek lisans tezleri kaynak araştırması sırasında ilk olarak konuyla ilgili geniş bir literatür taraması yapılmalıdır. Kitaplar, makaleler, akademik çalışmalar ve internetteki güvenilir içeriklerden yararlanılabilir. Bunun yanı sıra yüksek lisans tez yazım sürecinde kullanılacak anahtar kelimeler belirlenmeli ve farklı kaynaklarda onlarla ilgili araştırma yapılmalıdır. Bu sayede öğrenci, elindeki konuyla ilgili çok daha geniş ve kapsamlı bilgilere ulaşmış olur. Söz konusu kaynakların akademik geçerliliğinin olup olmadığı, nerede ve ne zaman yayınlandığı da yüksek lisans tez yazımında dikkate alınması gereken hususlar arasındadır.

Yüksek lisans tezi nasıl yazılır sorusunun bir diğer yanıtı olarak tez yazımı sırasında öğrenciye rehberlik eden kaynaklardaki bilgilerin analiz edilmesi ve birbiriyle karşılaştırılması şarttır. Bu sayede konuya farklı perspektiflerden bakılarak daha sağlam ve detaylı bir yüksek lisans tezi oluşturulabilir. Ayrıca kaynak araştırması esnasında bilgi doğru şekilde aktarılmalı, alıntı yapılmadan kullanılmamalı ve etik kurallarına harfiyen uyulmalıdır.

Yüksek lisans tezleri için kaynak bulurken ilk olarak kütüphanelerden, çevrim içi ve akademik veri tabanlarından destek alınmalıdır. Öğrenci, konuyu derinlemesine anlamak istediği takdirde benzer yüksek lisans tez örneklerini inceleyebilir veya uzman görüşünden yararlanabilir. Bu süreçte danışmandan kaynak bulma konusunda yardım alınabilir. Doğru ve güvenilir referanslar bulmak isteyenler, yüksek lisans tez yazımı öncesinde titiz bir araştırma yapmalıdır.

Yüksek Lisans Tez Yazım Kılavuzuna Uygunluk

Yüksek lisans tezi, üniversite ve bölümün yazım kılavuzuna uygun olmalıdır. Her akademik birimin konuyla ilgili olarak belirlemiş olduğu farklı yüksek lisans tez yazım kuralları mevcuttur. Yüksek lisans tezleri, söz konusu kriterlere uygun olarak hazırlanmak zorundadır. Bu noktada;

• Sayfa kenar boşlukları,
• Yazım stili,
• Yazı tipi boyutu,
• Başlıkları numaralandırma,
• Yazı ve sayfa başlıkları için satır aralığı belirleme,
• Kapak,
• Kaynakça hazırlama,
• Dipnot ve alıntı gösterme şekilleri,
• Yazıda kendisine yer bulan tablo ve şekiller için başlıkların konumu,
• Tablolarda stil uygunluğu ve uyumu gibi yüksek lisans tez yazım kurallarına dikkat edilmelidir.

Yüksek lisans tezi hazırlayacak öğrencilerin göz önünde bulundurması gereken hususlardan biri de benzerlik oranıdır. Anlatılmak istenen konunun özgün cümlelerle yazıya dökülmesi şarttır. Herhangi bir bilginin kaynağından doğrudan aktarılması halinde ortaya ciddi sorunlar çıkar. Bu noktada, Türkiye’de özgünlük kontrolü için YÖK tarafından onaylı Turnitin programının kullanıldığını ifade etmek gerekir. Bu sayede yüksek lisans tezini hazırlayan öğrencinin yazısının ne kadar orijinal olduğu ortaya çıkar.

İntihal oranıyla ilgili olarak farklı yüksek lisans tez yazım kurallar mevcuttur. Bazı üniversiteler yüzde 20, diğerleri ise %30-35’i geçmeme şartı koymuştur. Öğrencinin yazısını söz konusu hususa uygun olarak hazırlaması şarttır. Aksi takdirde, çalışmasını tamamlasa dahi istenilen oran çıkmadığı için tez savunma aşamasına geçemez.

Akademik Dil Uygunluğu

Bitirme projeleri, akademik seviyeye uygun bir dille yazılmalıdır. Bilhassa birinci tekil şahıs içeren cümlelerden kesinlikle uzak durulmalıdır. Öğrenci, kendisinden bahsetmesinin zorunlu olduğu hallerde “biz” kelimesini kullanmalıdır. Buna ek olarak yazının başından sonuna kadar yalın bir dil tercih edilmelidir. Yüksek lisans tez yazım sürecinde anlatılmak istenen, en basit haliyle aktarılmalı, fazla ve gereksiz kelimelerden kesinlikle kaçınılmalıdır. Yüksek lisans tezi, sıradan bir yazı olmadığı için paragraf arası geçişlerde anlam bütünlüğü muhakkak sağlanmalıdır. Konuların birbirinden kopmadan, bağlayıcı cümlelerle aktarılması şarttır. Yüksek lisans tezi yazılırken uzun cümlelerden ziyade kısa ve net cümleler tercih edilmelidir.

Yüksek Lisans Tez Danışmanlığı

Profesyonel destek alarak tez yazma sürecini kolaylaştırın.

Yüksek lisans tezi nasıl yazılır sorusunun bir diğer yanıtı olarak tez yazımı esnasında bilimsel terminolojiye uygun bir dil kullanmak da mühimdir. Duygusal ifadelerden kesinlikle kaçınılmalıdır. Yazının başından sonuna kadar bilimsel bir üsluba yer verilmelidir. Yüksek lisans tezinde akademik dilin uygunluğu, başarıyı doğrudan etkiler. Özenli ve kurallarla uyumlu bir şekilde yazılan yüksek lisans tezleri, herhangi bir aksilik olmadığı takdirde geçer not alır.

Öğrenciler, yüksek lisans tezinin kaç sayfa olması gerektiğini de merak eder ancak bu soruya net bir cevap vermek zordur. Sayfa sayısı, tezin ne amaçla yazıldığına bağlı olarak değişkenlik gösterir. Bu noktada üniversitenin yüksek lisans tez yazım kuralları kılavuzu dikkate alınmalıdır. Yüksek lisansı tezi, genellikle 150-200, bitirme tezi ise 50-60 sayfadır. Bunun yanı sıra yüksek lisans tez yazımı için kullanılabilecek belirli araçlar mevcuttur. Bunlar arasında en çok tercih edilen Microsoft Word olmakla beraber Mendeley eklentisinden de yararlanılabilir.

Yüksek Lisans Tezi İntihal Oranı

Öğrenci, yüksek lisans tezini yazıp bitirdikten sonra birtakım hususların üzerinde durmalıdır. Akademik dile uygunluğu, yazım kılavuzuna göre doğru biçimlendirme ve başarılı bir araştırma gibi detayların yanı sıra intihal oranına da ekstra dikkat edilmelidir. Çalışma, Turnitin tarafından kontrol edilmeli ve benzerlik oranına dair raporun üzerinde durulmalıdır.

YÖK, yüksek lisans tezinde intihalin en çok yüzde 20 olabileceğine dair bir kural koymuştur. Ancak bazı üniversiteler, söz konusu oranın %35’e kadar çıkmasına izin verir. Öğrenciler, bu detaya dikkat etmedikleri takdirde geçer not alamaz. Yüksek lisans tezleri, diğer hususlar açısından sorunsuz olsa da intihal oranına takıldığı için savunma aşamasına geçemez. Özgünlük konusunda sorun yaşamak istemeyen öğrenciler aşağıdaki hususlara dikkat etmelidir:

Öncelikle yüksek lisans tezi kaynaklarındaki bilgiler detaylı bir şekilde okunmalı ve anlaşılmalıdır. Bunların özgün cümlelerle, anlatılmak istenene zarar vermeden yazıya dökülmesi için uğraşılmalıdır. Kaynaktaki cümleden üç kelimenin yan yana gelmesi halinde intihal çıkma riski vardır. Bu nedenle yüksek lisans tezlerinde alıntı yaparken kaynak belirtmek şarttır.

Öğrenci, yerelden çok yabancı kaynak tercih etmelidir. Bu tür yazıların birebir çevirisi olmadığı için özgünlük konusunda bir sorun yaşanmaz. Böylece intihal oranını düşürmek mümkündür.

Bazı durumlarda kaynakların birebir gösterilmesi gerekir. Bu gibi hallerde, İtalik yazı stiline geçilebilir ve tırnak işaretinden yararlanılabilir. Öğrenci, tez yazım kılavuzunda konuyla ilgili olarak belirtilen hususlara uygun hareket etmelidir.

Yüksek lisans tezinde özgünlük olmazsa olmaz bir detaydır. Bu özelliğe sahip olmayan bir çalışmanın jüriden geçer not alması mümkün değildir. Öğrenci, bilhassa kopyala/yapıştır yönteminden kesinlikle uzak durmalıdır.

Bazı durumlarda herhangi bir bilginin; dergi, kitap, sunum, makale ve rapor gibi içeriklerden alınıp kullanılması gerekebilir. Bu gibi hallerde öğrenci, üniversitenin yazım kılavuzundaki talimatlara uygun olarak kaynakça göstermeli, paragraf sonunda veya sayfa altında dipnot olarak alıntılarına yer vermelidir. Bunun yanı sıra yazıda kişiye ait özgün yorumlara da yer verilmelidir. 

Tez Yazımında Profesyonel Destek

Yüksek lisans tezi nasıl yazılır, yüksek lisans tez yazım kuralları nelerdir, yüksek lisans tez yazım sürecinde dikkat edilmesi gerekenler ve yüksek lisans tez konuları seçimi nasıl olmalı, açıkladık. Yüksek lisans tezi süreci doğru bir şekilde planlanırsa ve kaynaklara erişimde sorun yaşanmazsa yüksek lisans tez yazımı ortalama iki ay sürer. Sonuç olarak yüksek lisans tezi hazırlama sürecinde yukarıdaki kriterleri göz önünde bulunduranlar, başarılı bir çalışma hazırlayarak savunma aşamasına geçebilir.

Tez Hazırlama ve Tez yazdırma konusunda destek almak isterseniz hemen bizlerle iletişime geçebilirsiniz.